Europese Dag van de Beroerte: “Slechts 1 op 5 patiënten komt op tijd aan in het ziekenhuis”
Elke minuut telt. Dat zegt de Belgische Raad voor Beroerten (Belgian Stroke Council) aan de vooravond van de Europese Dag van de Beroerte (9 mei). In ons land krijgen 19.000 mensen jaarlijks een beroerte, maar slechts 1 op vijf patiënten wordt op tijd in het ziekenhuis opgenomen. “Nog te veel mensen onderschatten het belang van tijd. Elke minuut vertraging kan een moeilijker herstel betekenen voor de patiënt achteraf”, weet André Peeters, neuroloog van het Brusselse ziekenhuis UCL en voorzitter van de Belgische Raad voor Beroerten.
De Europese Dag van de Beroerte is bedoeld om mensen bewust te maken van de gevaren van een beroerte en de symptomen zo snel mogelijk te herkennen. En dat is nodig: in België worden nog elke dag 52 mensen getroffen door een beroerte of cerebrovasculair accident (CVA).
Een beroerte is een acute medische aandoening die gekenmerkt wordt door een plotselinge verstoring van de doorbloeding van de hersenen. CVA is een belangrijke doodsoorzaak -zo’n 20 procent overlijdt binnen de drie maanden - en een belangrijke oorzaak van invaliditeit.
En er zijn nog meer alarmerende cijfers. Europese studies tonen immers aan dat het aantal gevallen van beroertes in de EU aanzienlijk zal stijgen. In 2015 noteerde SAFE (Stroke Alliance For Europe) 613.000 gevallen en de prognose voor 2035 is 820.000, wat overeenkomt met een stijging van maar liefst 34 procent.
FAST: snel herkennen en actie ondernemen is de boodschap
De Belgische Raad voor Beroerten verwijst samen met de Vlaamse overheid naar de FAST-test. Deze test is een ezelsbruggetje om de symptomen van een beroerte makkelijk te kunnen onthouden. FAST staat voor Face, Arm, Speech en Time.
André Peeters: “Heb je een vermoeden dat iemand een beroerte doormaakt, kan je best de patiënt even vragen om te glimlachen. Blijkt dat een van de mondhoeken scheef hangt, is dat al een eerste teken. Hef vervolgens de arm van de patiënt op –tot 45 graden wanneer de patiënt ligt en tot 90 graden wanneer de patiënt rechtop zit- en vraag om deze positie 5 seconden aan te houden. Ga na of de patiënt moeite heeft om te praten, bepaal de tijdsduur van de symptomen en bel onmiddellijk het nummer 112.”, vervolgt Peeters.
Elke minuut telt…
Onderzoek toont aan dat slechts één op vijf patiënten met een beroerte op tijd aankomt in het ziekenhuis. Nochtans wordt een patiënt best binnen de allereerste uren (ideaal 3, maximum 4,5u) geholpen.
“Dit lijkt misschien veel, maar in de realiteit tikken de uren snel weg wanneer niet meteen de juiste stappen ondernomen worden. Elke minuut telt op dat moment. Contacteer dus gerust onmiddellijk het noodnummer 112. Elk tijdverlies kan het verschil maken tussen een volledige genezing of in het slechtste geval een zware handicap ”, aldus dokter Peeters.
Een snelle diagnose en inschatting van een beroerte zorgen er dus voor dat een geschikte behandeling meteen kan worden opgestart en de gevolgen voor de patiënt zoveel mogelijk worden beperkt.
Een ouderdomskwaaltje?
Vergis u niet, niet enkel oudere mensen worden getroffen door beroertes. Het kan daarentegen iedereen overkomen. Dat weet ook Miek Grypdonck, voorzitter van de patiëntenraad van de BSC. Zij werd op 28-jarige leeftijd geveld door een hersentrombose en raakte gedeeltelijk verlamd.
“Ik was nog maar net bevallen van mijn jongste zoontje”, getuigt Miek. “Hij was pas vijf weken oud toen ik plots door mijn knieën ging. Het gebeurde thuis rond 9 uur ’s morgens en mijn man heeft me pas 7 uur later gevonden. Mijn kleintje was al die tijd aan het huilen en mijn oudste zoontje van 2,5 jaar wist helemaal niet wat te doen. Op dat moment besef je totaal niet wat je overkomt. Een beroerte was wel het laatste waaraan ik toen dacht.”
“Leeftijd speelt inderdaad geen rol”, benadrukt dokter Peeters. “Mensen associëren beroertes nog al te vaak met ouderdom, maar daar is niets van aan. Daarom is het belangrijk om de symptomen te kennen en te herkennen om zodoende snel en gepast te kunnen ingrijpen. Niet twijfelen dus.”
